Forecaster
Maak een overzicht van de retailfaillissementen van het jaar 2015 en het resultaat is schokkend. Niet eerder gingen er zo veel grote retailformules (bijna) ten onder. Vooral schoenenwinkels kregen rake klappen, Van Dalen, Dr. Adams, Schoenenreus, House of Shoes, ze zijn uit het straatbeeld verdwenen en ook MacIntosh (o.a. Invito, Manfield, Scapino) staat ‘as we speak’ op losse schroeven. Het is als buitenstaander makkelijk oordelen en achteraf is het altijd makkelijk praten… Oplossingen voor de problemen waar het ook op de afgrond staande V&D in verkeert, liggen niet zo voor de hand als velen doen vermoeden. Wanbeleid, beheer door investeerders en gebrek aan visie en flexibiliteit, lijken tot de oorzaken te behoren, maar het is altijd de opeenstapeling die de doorslag geeft.
Retailen is ingewikkelder dan ooit. Met een mooie winkel of sterke visie ben je er niet meer. Met name voor de retailers die hun oorsprong hebben in stenen winkels en de bijbehorende ballast daarvan dragen (dure en te grote panden, veel personeel en achterhaalde ICT), is verandering ongelofelijk lastig. Er zijn niet alleen veranderingen nodig aan de buitenkant, maar de hele organisatie vraagt om een transitie. Dat betekent nieuwe organisatiestructuren, (her)inrichten van het ICT landschap en (her)definitie van de supply chain, om aan de veranderende wensen te kunnen voldoen. Veranderingen die je niet op korte termijn kunt realiseren.
We zouden ons zelfs de vraag kunnen stellen of we wanhopig moeten (blijven) proberen om in zwaar weer verkerende retailers te laten bestaan. Hoe erg is het dat vertrouwde reuzen verdwijnen? Natuurlijk, er gaan veel banen verloren bij de retailers en hun toeleveranciers en dat is vreselijk, maar waar gaten ontstaan, ontstaan vooral ook kansen om deze weer in te vullen. Bijvoorbeeld door beter te beantwoorden aan nieuwe vragen die ontstaan.
We weten dat de gemiddelde klant allang niet meer bestaat. We zijn grillig. Kopen de ene keer een stoel bij IKEA , de andere keer een designmeubel van Vitra en dragen dure designerschoenen van Louboutin in combinatie met een Primark t-shirt. Ons koopgedrag is steeds moeilijker te voorspellen. Misschien hebben we ook wel een veel diverser retaillandschap nodig, dan ons nu wordt aangeboden. Met verschillende formules die in al onze behoeftes voorzien. Gino van Ossel (retailprofessor Vlerick Business School) heeft het over 6 basisbehoeften in de retail (gemak, voordeel, service, beleving, vertrouwen, keuze) op basis waarvan we bepalen waar we onze aankoop verrichten. Nieuwe spelers weten één of meer van deze basisbehoeften uitstekend in te vullen. Zo kan het succes van HelloFresh worden verklaard door het perfect inspelen op de behoefte naar gemak en het succes van Coolblue door de combinatie van met name service en gemak. Er liggen nog voldoende kansen om uit te blinken in één of meer van deze basisbehoeften in alle sectoren en dit te vertalen naar een scherpe retailformule, waarbij je op de juiste momenten en plaatsen aanwezig kunt zijn om in de basisbehoefte(n) te voorzien.
De gaten die ontstaan in de winkelstraten, worden ongetwijfeld weer gevuld met nieuwe formules die beantwoorden aan onze behoeftes. Ik ben ervan overtuigd dat de faillissementsregen ons allemaal op scherp zet en de belangrijke vraag stelt: wat moeten we ervoor doen om ook in de toekomst te blijven bestaan en te beantwoorden aan continu veranderende vragen?